Εἰς τί ἔπταιεν ἡ ἀτυχὴς νέα Διαλεχτή, οὕτως ὠνομάζετο, θυγάτηρ τοῦ Κασσανδρέως μπαρμπα-Μανώλη, μεταναστεύσαντος κατὰ τὴν Ἑλληνικὴν Ἐπανάστασιν εἰς μίαν τῶν νήσων τοῦ Αἰγαίου, εἰς τί ἔπταιεν ἂν ἦτο στεῖρα καὶ ἄτεκνος;
Εἶχε νυμφευθῆ πρὸ ἑπταετίας, ἔκτοτε δὶς μετέβη εἰς τὰ λουτρὰ τῆς Αἰδηψοῦ, πεντάκις τῆς ἔδωκαν νὰ πίῃ διάφορα τελεσιουργὰ βότανα, εἰς μάτην, ἡ γῆ ἔμενεν ἄγονος. Δύο ἢ τρεῖς γύφτισσαι τῆς ἔδωκαν νὰ φορέσῃ περίαπτα θαυματουργὰ περὶ τὰς μασχάλας, εἰποῦσαι αὐτῇ ὅτι τοῦτο ἦτο τὸ μόνον μέσον, ὅπως γεννήσῃ, καὶ μάλιστα υἱόν. Τέλος καλόγηρός τις Σιναΐτης τῇ ἐδώρησεν ἡγιασμένον κομβολόγιον, εἰπὼν αὐτῇ νὰ τὸ βαπτίζῃ καὶ νὰ πίνῃ τὸ ὕδωρ. Τὰ πάντα μάταια.
Χριστουγεννιάτικα έφτασε ο καπετάν Καντάκης, ο άνδρας της άτυχης Διαλεχτής, θαλασσοβρεγμένος μέχρι το μεδούλι, καθώς λίγο έλειψε να χαθεί μαζί με τη βρατσέρα του στα νερά του Αιγαίου. Χριστουγεννιάτικα έφτασε και στο Βουλευτικό του Ναυπλίου το «Χριστόψωμο» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, ένα από τα ωραιότερα και πιο συγκλονιστικά χριστουγεννιάτικα διηγήματά του, γραμμένο το 1887. Η Αιμιλία Βάλβη ανέλαβε τη μεταφορά (διασκευή) και τη σκηνοθεσία του διηγήματος για το Βουλευτικό, καθοδηγώντας τον ερασιτεχνικό θίασο της Πύλης Πολιτισμού να παρουσιάσει το έργο σεβόμενη το κείμενο και δίνοντας μια εξαιρετικά ανθρώπινη διάσταση στην τρομερή ιστορία. «Εἰς τί ἔπταιεν ἡ ἀτυχὴς νέα Διαλεχτή» ήταν το αρχικό ερώτημα που τέθηκε στη μικρή νησιωτική κοινωνία (θίασος και κοινό), που δεν μπορούσε να κάνει παιδί;
Οι κοινωνικές συνιστώσες της ατεκνίας βαριές για την κοινωνία αυτή και το «ενδιαφέρον» του κοινωνικού περίγυρου μεγάλο! Από ματζούνια μέχρι, επί πληρωμή, υιοθεσία πρότειναν στην άτυχη Διαλεχτή γείτονες και παραγείτονες και ολόκληρη η μικρή κοινωνία. Η πεθερά της που την αποκαλούσε «άχρηστη» και ποτέ με το όνομά της έδωσε τη λύση: ένα φαρμακωμένο Χριστόψωμο με την προσταγή να το φάει και να απαλλαγεί από μια άχρηστη στείρα νύφη. Ο Παπαδιαμάντης δίνει στη «Θεία Δίκη» τη δυνατότητα να συνεχίσει τη διήγηση της ιστορίας με το τραγικό τέλος.
Μια εξαιρετική θεατρική προσπάθεια σε μια όμορφη σε νοήματα και συμβολισμούς περίοδο του χρόνου. Ένα δώρο προς το αργολικό κοινό από την Πύλη Πολιτισμού και την Αιμιλία Βάλβη που κατάφεραν σε ένα όμορφα και σωστά διαμορφωμένο χώρο, παρότι γνωστός για τις δυνατότητές του, να μεταφέρουν, να αποδώσουν και να συγκινήσουν το πολυπληθές κοινό που τον είχε κατακλύσει. Σημειώνω πως τα έσοδα από την παράσταση με το πολύ μικρό ποσό των 5€, θα χρησιμοποιηθούν για τα χριστουγεννιάτικα χριστόψωμα βοήθειας και αλληλεγγύης στους συμπολίτες μας και τις οικογένειες που δύσκολα ή καθόλου δεν καταφέρνουν να ζήσουν «τη μαγεία των Χριστουγέννων». Γι’ αυτό δυο ακόμη παραστάσεις θα δοθούν στις 22-23 Δεκεμβρίου, στον ίδιο χώρο, στις 9:00 το βράδυ με το ίδιο πεντάευρο αλληλεγγύης. Μην χάσετε την παράσταση, πραγματικά θα σας συγκινήσει.
(Γ.Κόνδης)